بر خلاف بعضی نظرات به خصوص در شیوههای تربیت سنتی، تماشای کارتون نه تنها برای کودک ضرری ندارد بلکه میتواند به نفع او باشد- اگر برنامههای مناسبی را برایش انتخاب کنید.
بیشتر مادر و پدرها از این که فرزندشان وقت زیادی را به تماشای برنامههای تلویزیونی میگذراند نگران هستند. اما چه باور کنید چه نه، تلویزیون میتواند در رشد و سلامتی کودک نقش داشته باشد. به شرط آنکه آنچه را که کوچولوی شما تماشا می کند با دقت انتخاب و همچنین مدت زمانی را که هر روز در مقابل صفحه تلویزیون میگذرانند مدیریت کنید.
پنج روشی که کارتونها باعث رشد کودکان میشوند
چارلی وانل، رئیس بازاریابی شرکت مدیا مارک، نماینده فروش شبکههای پخش کارتون کارتون نت ورک و بومرنگ، معتقد است: «محتوای مناسب و در حد متعادل، میتواند برای رشد فکری، اجتماعی و عاطفی کودکان مفید باشد.»
به گفته چارلی، چند روش وجود دارد که کارتونها از طریق آنها میتوانند بر رشد چند جانبهی کودکان تأثیر مثبت داشته باشند. البته در صورتی که این برنامهها متناسب با سن و شرایط خاص کودک و از محتوای با کیفیت بالا انتخاب شوند:
تجربه و درس زندگی: داستانهای خوب کودکان، چه به صورت چاپی و چه به صورت تصویری، درسهای ارزشمند زندگی و اخلاقی را به کودکان ارائه می دهند – از اهمیت کار تیمی و همکاری سازنده گرفته تا ایجاد تصور مثبت از خود، از اینکه چرا آنها باید غذای سالم بخورند تا راه حلهای مفید در رو به رو شدن با احساساتی مانند خشم و غم.
آشنا کردن کودکان با مردم و مکانهایی که نمیتوانند در زندگی عادی روزمره آنها را از نزدیک تجربه کنند: یکی از مهمترین مزایای کارتونهای تلویزیونی این است که میتوانند کودکان را به مکانها و زمانهای مختلف منتقل کنند. بچهها از طریق کارتون میتوانند سرزمینهای دور، مردم کشورهای دیگر و سایر پدیدههایی که در زندگی عادی امکان تجربه کردن آنها را ندارند را ببینند. به عنوان مثال کودک در زندگی روزمره نمیتواند درک درستی از حیوانات آمازون یا نحوه زندگی مردم در چین یا فرانسه داشته باشد. اینها چیزهایی هستند که کودکان در کارتونها و فیلمهای متناسب با سن خودشان میبینند و یاد میگیرند.
جرقه خلاقیت: یک برنامهی مناسب برای کودک، برنامهای تعاملی است. به این معنی که با ذهن و تخیل کودک رابطهی بده بستان برقرار میکند. کارتون خوب میتواند تخیل بچهها را به کار بیندازد و آنها را تحریک کند تا موضوعات مورد علاقهی خود را در طیف گستردهای در ذهن خود شبیه سازی کنند. این تحریک خلاقیت ممکن است خود را به صورتهای گوناگون نشان دهد: از الهام گرفتن برای نقاشی کشیدن از شخصیتهای مورد علاقهشان تا خلق داستانهای خاص خود یا تجربهی یک ورزش یا سرگرمی به خصوص که در یکی از کارتونها یا برنامهها دیدهاند.
الگوپذیری مثبت (سالم): تماشای شخصیتهایی که با فکر و تلاش خود به حل چالشها و درگیریها میپردازند میتوانند به اعتماد به نفس کودک شما کمک کنند.
کودکان میتوانند از روی الگوهای مثبت کارتونی، درس مهربانی و تاب آوری بیاموزند.
ایجاد موقعیت بازی و نشاط: بازی و خنده در کنار دوستان و خانواده مهم است. کودکان نیاز به آرامش و از بین بردن استرس دارند. به خصوص اگر بیشتر روز خود را خارج از خانه و در مدرسه یا مهد کودک گذرانده باشند.
تماشای کارتون و رشد و توسعهی ذهن و شخصیت کودک
چارلی میگوید برای اطمینان از این که کودکان بیشترین بهره را از تلویزیون ببرند پدر و مادر میتوانند بعضی اوقات با بچه هایشان بنشینید، برنامهی آنها را تماشا کنند و درباره محتوا با آنها حرف بزنند. پرسیدن نظر کودک دربارهی آنچه دیده یا به آن خندیده یا در قبال آن واکنش احساسی نشان داده یک روش عالی است برای کمک به او در یادگیری تفکر تحلیلی در مورد رسانهها و همچنین رفتار و تعامل با دیگران. در کودک خود علاقهی مثبتی نسبت به تلویزیون ایجاد کنید. اگر فرزند شما با یک برنامه تلویزیونی شیفته دایناسورها یا تاریخ روم شد، در اینترنت با هم در مورد این موضوعات تحقیق کنید، یا در کتابهای مرتبط جستجو کنید تا مطالب و عکسهای بیشتری ببیند و یاد بگیرد. همهی این جزئیات در ساختن اندیشهای سالم و شخصیتی متعادل برای کودک تأثیر جدی دارند.
بچه ها را به تعادل در تماشای کارتون و وقت گذراندن در مقابل تلویزیون تشویق کنید. بسیاری از کارشناسان میگویند زمان مناسب و کافی برای تماشای تلویزیون باید به یک ساعت در روز محدود شود. در طول روز بچهها باید به فعالیتهای بدنی، بازی، ورزش و فعالیتهای خلاقانهی دیگر نیز بپردازند و این وظیفهی پدر و مادر است که بین این کارها و تماشای تلویزیون تعادل ایجاد کنند.
صرف وقت پای تلویزیون پدیدهایست که در دنیای امروز به سختی میتوان از آن دوری گزید. اما پدر و مادرها میتوانند با کمک به فرزندانشان در انتخاب عاقلانه و درک درست از آنچه میبینند، از این پدیده به عنوان یک عامل مثبت و یک ابزار اساسی در رشد و پرورش جنبههای مختلف شخصیت بچهها استفاده کنند.